Basınç Yarası VİSKOELASTİK İnceleme

BASINÇ YARALARINI ÖNLEMEDE VİSKOELASTİK SÜNGER DESTEK YÜZEYİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Pakize ÖZYÜREK

Doktora Tezi, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı

Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Meryem YAVUZ

Nisan 2010, 179 sayfa

Çalışma, basınç yaralarını önlenmede iki farklı viskoelastik sünger destek yüzey kullanımının etkinliğini incelemek amacıyla randomize kontrollü olarak planlanmış deneysel bir çalışmadır.

Çalışma Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörlüğü Ahmet Necdet Sezer (ANS) Araştırma ve Uygulama Araştırma ve Uygulama Hastanesi Dahiliye ve Cerrahi Birimler Yoğun bakım ünitelerinde 01.10.2008 -04.01.2010 tarihleri arasında yatan tüm hastalar oluşturmuştur. Çalışmanın verilerinin toplanmasında, Hasta Tanıtım Formu, Braden Risk Değerlendirme Ölçeği, Glasgow Koma Skalası Formu, Deri Gözlem Formu, Basınç Yarası Değerlendirme Formu, Basınç Yaralarını Önlemeye Yönelik Girişimler, Hemşirelerin Destek Yüzeyleri Değerlendirme Formu kullanılmıştır.

Çalışmaya uygunlukları değerlendirilen toplam n=414 hasta alınmıştır. Çalışmanın uygunluk kriterine uymayan toplam n=309 hasta çalışma dışı bırakılmıştır. Çalışma sınırlılıklarına uygun n=105 hasta çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Çalışmada n=53 hasta viskoelastik sünger I, n=52 hasta viskoelastik sünger II grubuna randomizasyonu sağlanarak izlemleri gerçekleştirilmiştir.

Çalışma sonuçlarını etkileyeceği düşünülen bağımsız değişkenlerden yaş, cinsiyet, yatış günü, beden kitle indeksi, diyabet, sigara kullanma durumu, Braden risk puanı, Glasgow koma skala puanı, yatış nedeni, hemoglobin, hemotokrit ve albümin düzeylerinin istatistiksel puan ortalaması alınmış ve yapılan T testi sonucunda gruplar arasında fark olmadığı saptanmıştır.

Verilen istatistiksel analizinde Ki-kare esti ve T testi kullanılmıştır.

Çalışma verilerine göre, viskoelastik sünger I grubu hastaların yaş ortalaması 64.77 ± 15.09, Braden risk puan ortalaması 14.11±3.349, viskoelastik sünger II grubu hastaların yaş ortalaması 65.21 ±15.26, Braden risk puan ortalaması13.06±2.789 ‘dır. viskoelastik I grubu hastaların %50.9’unun (n=27) kadın, %49.1 (n=26) erkek olduğu görülmektedir. Viskoelastik sünger II grubu hastaların, %44.2’sinin (n=23) kadın %55.8’inin (n=29) erkek olduğu görülmektedir.

Viskoelastik sünger I grubunda hastaların %22.6’sında (n=12) 1. evre (solmayan kızarıklık) basınç yarası, %16.9’unda (n=9) 2.evre (sıyrık) basınç yarası, %1.9’unda (n=1) 3.evre (doku kaybı) basınç yarası geliştiği, %58.4’ünde (n=31) basınç yarası gelişmediği görülmüştür. Viskoelastik sünger II grubunda hastaların %30.7’sinde (n=16) 1. evre (kızarıklık) basınç yarası, %9.6’sında (n=5) 2.evre (sıyrık) basınç yarası geliştiği, %59.7’sinde (n=29) basınç yarası gelişmediği görülmüştür.

Çalışma sonucunda basınç yaralarını önelmede iki farklı viskoelastik sünger yataklar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur (p>0.05).

Basınç yarası gelişmesi yönünden yüksek riske sahip yoğun bakım hastalarında viskoelastik destek yüzeylerin ilk bir hafta kullanılması daha uzun süre yatan hastalarda daha üst düzeyde koruyuculuğu olan destek yüzeylerin kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelime: Basınç yarası, risk faktörleri, randomizasyon, viskoelastik sünger destek yüzey, Braden Skalası

Bu Makaleyi Sosyal Mecrada Paylaşabilirsiniz: